Chơi trò chơi độc quyền là một loại trò chơi kinh tế, trong đó một hoặc vài người hoặc doanh nghiệp chiếm hữu phần lớn hoặc tất cả các nguồn cung cấp thị trường, để có thể áp dụng áp lực trên các bên khác để cố gắng cố hạn hoặc cấm chặn các đối thủ cạnh tranh. Điều này có thể dẫn đến tình trạng bất cạnh, bất kỳ là ở cấp độ địa phương, quốc gia hay toàn cầu.
Hãy hãy tưởng tượng bạn là một chủ sở hữu của một hãng sản xuất sữa tươi tại Hà Nội. Bạn có thể bán sữa tươi của mình với mức giá cao hơn thị trường, nhưng nếu bạn không cố gắng để duy trì và tăng cường sản lượng sữa tươi, bạn sẽ mất khả năng cạnh tranh với các nhà sản xuất khác. Đây là cơ chế cơ bản của chơi trò chơi độc quyền.
Từ đó, bạn có thể hiểu tại sao các doanh nghiệp lớn và uy tín như Google, Amazon, Facebook, Apple... được gọi là các "monopolist" trên thị trường của họ. Họ có khả năng chiến thắng các đối thủ cạnh tranh nhỏ hơn, bằng cách cung cấp dịch vụ hoặc sản phẩm với mức giá thấp hơn hoặc chất lượng cao hơn.
Một ví dụ thú vị về chơi trò chơi độc quyền là "Monopoly" (tên trò chơi) – một trò chơi giao dịch mô phỏng cho người dùng về thế giới kinh tế với các "thị trường" và "công ty". Trong trò chơi này, người chơi có thể "sở hữu" các công ty và "cạnh tranh" với các đối thủ khác trên thị trường. Trò chơi này không chỉ là một giải trí, mà còn giúp người dùng hiểu sâu sắc về cơ chế hoạt động của chơi trò chơi độc quyền.
Tuy nhiên, chơi trò chơi độc quyền không chỉ có tác động tích cực. Nếu một doanh nghiệp chiếm lĩnh thị trường quá mức, nó có thể gây ra bất cạnh, hạn chế tính khả năng cạnh tranh của các đối thủ cạnh tranh nhỏ hơn, và gây ra các vấn đề cho khách hàng khi mức giá và dịch vụ không được ổn định. Đây là lý do tại sao các chính phủ và các cơ quan quản lý đã ra sắc nỗ lực để kiểm soát và ngăn chặn sự hình thành của độc quyền.
Trong thực tế, để ngăn chặn độc quyền, các chính phủ và các cơ quan quản lý sẽ áp dụng các biện pháp như thuế thuế khối khai thác (tax on market power), ưu đãi cho các doanh nghiệp nhỏ và mới, và hạn chế khả năng mua sắm của các doanh nghiệp lớn. Các biện pháp này sẽ giúp đảm bảo rằng thị trường được duy trì ở mức bình đẳng và an toàn cho khách hàng.
Tóm lược, chơi trò chơi độc quyền là một trò chơi đầy thú vị và có nhiều ứng dụng trong kinh tế thực tế. Tuy nhiên, để đảm bảo sự bình đẳng và an toàn cho thị trường, chúng ta cần hiểu rõ cơ chế hoạt động của nó và áp dụng các biện pháp kiểm soát hợp lý.
